تشریفات گمرکی و ترخیص کالا دو اصطلاحی هستند که در حوزه تجارت بین‌الملل و گمرک بسیار به کار می‌روند و گاهی اوقات به اشتباه به جای هم استفاده می‌شوند. هرچند که این دو مفهوم ارتباط تنگاتنگی با هم دارند، اما تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد.
تشریفات گمرکی چیست؟
تشریفات گمرکی به مجموعه قوانین، مقررات و رویه‌هایی گفته می‌شود که برای ورود و خروج کالاها از مرزهای یک کشور اعمال می‌شود. این تشریفات در واقع مجموعه ای از اقدامات اداری و قانونی است که برای کنترل جریان کالاها، حفاظت از صنایع داخلی، جمع‌آوری درآمدهای گمرکی و اطمینان از رعایت قوانین و مقررات طراحی شده است.
هنگامی که کالایی از یک کشور به کشور دیگر وارد یا از آن صادر می‌شود، باید مراحل مختلفی را طی کند که به آن تشریفات گمرکی گفته می‌شود. این مراحل شامل بررسی کالاها، تعیین ارزش آن‌ها، محاسبه حقوق و عوارض گمرکی، اخذ مجوزهای لازم و سایر مراحل اداری است. هدف از انجام تشریفات گمرکی، اطمینان از قانونی بودن ورود و خروج کالاها، پرداخت عوارض و مالیات‌های مربوطه و جلوگیری از قاچاق کالا است.
برای ترخیص پی وی سی و ترخیص ورق استیل بر روی لینک کلیک کنید.
چرا تشریفات گمرکی مهم است؟
کنترل جریان کالاها: با انجام تشریفات گمرکی، دولت‌ها می‌توانند بر ورود و خروج کالاها نظارت کرده و از ورود کالاهای ممنوعه یا خطرناک جلوگیری کنند.
حفاظت از صنایع داخلی: تشریفات گمرکی به دولت‌ها کمک می‌کند تا از صنایع داخلی در برابر رقابت کالاهای خارجی محافظت کنند.
جمع‌آوری درآمد: عوارض و مالیات‌های گمرکی یکی از منابع مهم درآمد دولت‌ها هستند.
اطمینان از رعایت قوانین: تشریفات گمرکی به اطمینان از رعایت قوانین و مقررات بین‌المللی و داخلی کمک می‌کند.
مراحل کلی تشریفات گمرکی
اظهار کالا: اولین مرحله، اظهار کالا به گمرک است. در این مرحله، واردکننده یا صادرکننده باید اطلاعات کاملی در مورد کالا، کشور مبدأ یا مقصد، ارزش کالا و سایر اطلاعات مرتبط را به گمرک ارائه دهد.
بررسی اسناد: گمرک اسناد ارائه شده توسط اظهارکننده را بررسی می‌کند تا از صحت اطلاعات ارائه شده اطمینان حاصل کند.
بازرسی فیزیکی: در برخی موارد، گمرک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر کالا، اقدام به بازرسی فیزیکی از کالا کند.
ارزیابی کالا: گمرک ارزش کالا را تعیین می‌کند تا بتواند حقوق و عوارض گمرکی را محاسبه کند.
محاسبه حقوق و عوارض: پس از تعیین ارزش کالا، حقوق و عوارض گمرکی محاسبه می‌شود.
پرداخت عوارض: واردکننده یا صادرکننده باید حقوق و عوارض محاسبه شده را پرداخت کند.
صدور مجوز ترخیص: پس از انجام تمام مراحل فوق، گمرک مجوز ترخیص کالا را صادر می‌کند.
ترخیص کالا چیست؟
ترخیص کالا به معنای آزادسازی کالایی است که به گمرک وارد شده و پس از طی مراحل قانونی و پرداخت عوارض و مالیات‌های مربوطه، اجازه خروج از گمرک و ورود به بازار داخلی را پیدا می‌کند. به عبارت ساده‌تر، ترخیص کالا آخرین مرحله از تشریفات گمرکی است که طی آن کالا از حالت "کالای تحت کنترل گمرک" خارج شده و به مالک تحویل داده می‌شود.
چرا ترخیص کالا مهم است؟
تکمیل فرآیند واردات: ترخیص کالا نشان‌دهنده پایان موفقیت‌آمیز فرآیند واردات و آماده بودن کالا برای عرضه به بازار است.
ورود کالا به چرخه اقتصادی: با ترخیص کالا، کالای وارداتی وارد چرخه اقتصادی کشور شده و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد.
پرداخت عوارض و مالیات: ترخیص کالا به معنای پرداخت تمام عوارض و مالیات‌های مربوط به کالا است که یکی از منابع مهم درآمد دولت محسوب می‌شود.
مراحل کلی ترخیص کالا
اظهار کالا: اولین مرحله ترخیص کالا، اظهار کالا به گمرک است. در این مرحله، واردکننده باید اطلاعات کاملی در مورد کالا، کشور مبدأ، ارزش کالا و سایر اطلاعات مرتبط را به گمرک ارائه دهد.
بررسی اسناد: گمرک اسناد ارائه شده توسط اظهارکننده را بررسی می‌کند تا از صحت اطلاعات ارائه شده اطمینان حاصل کند.
بازرسی فیزیکی: در برخی موارد، گمرک ممکن است برای بررسی دقیق‌تر کالا، اقدام به بازرسی فیزیکی از کالا کند.
ارزیابی کالا: گمرک ارزش کالا را تعیین می‌کند تا بتواند حقوق و عوارض گمرکی را محاسبه کند.
محاسبه حقوق و عوارض: پس از تعیین ارزش کالا، حقوق و عوارض گمرکی محاسبه می‌شود.
پرداخت عوارض: واردکننده باید حقوق و عوارض محاسبه شده را پرداخت کند.
صدور مجوز ترخیص: پس از انجام تمام مراحل فوق، گمرک مجوز ترخیص کالا را صادر می‌کند.
تفاوت اصلی بین تشریفات گمرکی و ترخیص کالا
- تشریفات گمرکی: شامل تمام مراحل و فعالیت‌هایی است که از زمان ورود کالا به گمرک تا زمان ترخیص آن انجام می‌شود.
- ترخیص کالا: تنها یکی از مراحل نهایی تشریفات گمرکی است که به معنای آزادسازی کالا از گمرک است.
به عبارت ساده‌تر: تشریفات گمرکی مانند یک پروسه طولانی است که ترخیص کالا تنها مرحله پایانی آن می‌باشد.
مثال: تصور کنید ترخیص کالا مانند گرفتن مدرک فارغ‌التحصیلی است. برای گرفتن این مدرک، باید تمام مراحل تحصیل از جمله گذراندن دروس، انجام پروژه‌ها و دفاع از پایان‌نامه را با موفقیت پشت سر بگذارید. در اینجا، تحصیل شبیه تشریفات گمرکی است و گرفتن مدرک فارغ‌التحصیلی مانند ترخیص کالا.
جمع‌بندی:
در حالی که ترخیص کالا بدون انجام تشریفات گمرکی امکان‌پذیر نیست، اما تشریفات گمرکی شامل مراحل بسیار دیگری علاوه بر ترخیص کالا می‌شود. درک این تفاوت به شما کمک می‌کند تا در تجارت بین‌الملل بهتر عمل کنید و از مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.